၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒပါ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္မ်ား

ႏိုင္ငံေတာ္

အခန္း (၁)          ႏိုင္ငံေတာ္ အေျခခံမူမ်ား

၄၇။       ……. ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုသည္မွာ ……ဤဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ ဥပေဒျပဳမႈအခြင့္အာဏာကို ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအခြင့္အာဏာကို ေသာ္လည္းေကာင္း က်င့္သံုးေသာ အဖြဲ႕အစည္း သို႔မဟုတ္ ပုဂၢဳိလ္ကို ဆိုလိုသည္။

အခန္း(၃)           ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႏွင့္ ဒုတိယသမၼတမ်ား

၅၇။       ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႏွင့္ ဒုတိယသမၼတမ်ားသည္ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ကိုယ္စားျပဳသည္။

၅၈။       ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတသည္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္တ၀ွမ္းလံုးတြင္ ႏုိင္ငံသားအားလံုး၏ အထြတ္ အထိပ္ ေနရာ ရရွိသည္။

အာဏာ

၄။         ႏိုင္ငံေတာ္၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသည္ ႏိုင္ငံသားမ်ားထံမွ ဆင္းသက္ၿပီး ႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္းလံုး၌ တည္သည္။

တိုင္းရင္းသား

၃၄၅။     ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အရည္အခ်င္းတစ္ရပ္ရပ္ႏွင့္ျပည္စံုသူမ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၏ ႏိုင္ငံသားမ်ားျဖစ္ၾကသည္-

            (က)      ျပည္ေထာင္စု သမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၏ တိုင္းရင္းသားမိဘႏွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူ၊

            (ခ)        ………………………………………………….

၅၉။       ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႏွင့္ ဒုတိယ္သမၼတမ်ား၏ အရည္အခ်င္းမ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္သည္-

            (က)      …………..

(ခ)        မိမိႏွင့္ မိမိ၏မိဘႏွစ္ပါလံုး ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာ ပိုင္နာက္အတြင္း၌ ေမြးဖြားေသာ တိုင္းရင္းသားမွ ျဖစ္သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ျဖစ္ရမည္။

…………………………………..

၂၂။       ႏိုင္ငံေတာ္သည္-

(က)      တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ စကား၊ စာေပ၊ အႏုပညာ၊ ယဥ္ေက်းမႈတို႔ကို ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေစရန္ ကူညီေဆာင္ရြက္မည္။

(ခ)        တိုင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္း စည္းလံုးညီညြတ္ေရး၊ ခ်စ္ၾကည္ေလးစားေရးးႏွင့္ ႐ုိင္းပင္းကူညီေရးကို တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းေစရန္ ကူညီေဆာင္ရြက္မည္။

(ဂ)        တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖဳိးမႈနည္းပါးေနသည့္ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ပညာေရး၊ က်န္းမားေရး၊ စီးပြားေရး၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး စသည္တို႔ပါ၀င္ေသာ လူမႈစီးပြားေရး တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးအတြက္ ကူညီေဆာင္ရြက္မည္။ 

တိုင္းရင္းသား ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ

၅၆။       ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရတိုင္းႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသမ်ားကို ေအာက္ပါအတိုင္းသတ္မွတ္သည္-

(က)      စစ္ကိုင္းတိုင္းရွိ ေလရွီးၿမဳိ႕နယ္၊ လဟယ္ၿမဳိ႕နယ္ႏွင့္ နန္းယြန္းၿမဳိ႕နယ္တို႔ကို စုစည္းၿပီး နာဂကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ။

(ခ)        ရွမ္းျပည္နယ္ရွိ ရြာငံၿမဳိ႕နယ္ႏွင့္ ပင္းတယၿမဳိ႕နယ္တို႔ကို စုစည္းၿပီး ဓႏုကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ။

(ဂ)        ရွမ္းျပည္နယ္ရွိ ဟုိပုန္းၿမဳိ႕နယ္၊ ဆီဆိုင္ၿမဳိ႕နယ္ႏွင့္ ပင္ေလာင္းၿမဳိ႕နယ္တို႔ကို စုစည္းၿပီး ပအို၀္ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ။

(ဃ)      ရွမ္းျပည္နယ္ရွိ နန႔္ဆန္ၿမဳိ႕နယ္ႏွင့္ မန္တံုၿမဳိ႕နယ္တို႔ကို စုစည္းၿပီး ပေလာင္ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ။

(င)        ရွမ္းျပည္နယ္ရွိ ကုန္းၾကမ္းၿမဳိ႕နယ္ႏွင့္ ေလာက္ကိုင္ၿမဳိ႕နယ္တို႔ကို စုစည္းၿပီး ကိုးကန္႔ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ။

(စ)        ရွမ္းျပည္နယ္ရွိ ဟုိပန္ၿမဳိ႕နယ္၊ မိုင္းေမာၿမဳိ႕နယ္၊ ပန္၀ိုင္ၿမဳိ႕နယ္၊ နားဖန္းၿမဳိ႕နယ္၊ မက္မန္ၿမဳိ႕နယ္ႏွင့္ ပန္ဆန္းၿမဳိ႕နယ္ (ပန္းခမ္း) ၿမဳိ႕နယ္ ေျခာက္ၿမဳိ႕နယ္တို႔ကို ခ႐ုိင္ ႏွစ္ခ႐ုိင္ဖြဲ႕ၿပီး “၀” ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ တိုင္း။

ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရတိုင္း သို႔မဟုတ္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ ဥပေဒျပဳခြင့္

၁၉၆။     ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရတိုင္း သို႔မဟုတ္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ ဦးစီးအဖြဲ႕မ်ားအား မိမိတို႔တိုင္း သို႔မဟုတ္ ေဒသအတြက္  ဇယား (၃) တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ ဥပေဒျပဳစာရင္းပါ ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ဥပေဒျပဳခြင့္အာဏာ မ်ားကို ခြဲေ၀အပ္ႏွင္းသည္။

ဇယား (၃)

ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္တိုင္း သို႔မဟုတ္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ ဦးစီးအဖြဲ႕၏ ဥပေဒျပဳစာရင္း

 

(ပုဒ္မ ၁၉၆ ကိုရည္ညႊန္းသည္)

၁။         ၿမဳိ႕ျပႏွင့္ ေက်းရြာစီမံကိန္းမ်ား

၂။         လမ္းတံတားမ်ား ေဖာက္လုပ္၊ တည္ေဆာက္၊ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရး၊

၃။         ျပည္သူ႔က်န္းမာေရး

၄။         စည္ပင္သာယာေရးလုပ္ငန္း

၅။         မီးေဘး အႏၱရာယ္ ႀကဳိတင္ကာကြယ္ေရး

၆။         စားက်က္ေျမမ်ားထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္း

၇။         သစ္ေတာမ်ားကာကြယ္ထိန္းသိမ္းေရး

၈။         ျပည္ေထာင္စုကျပ႒ာန္းသည့္ ဥပေဒႏွင့္အညီ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး

၉။         ၿမဳိ႕ႏွင့္ေက်းရြာမ်ားအတြင္း ေရႏွင့္ လွ်ပ္စစ္မီးဆိုင္ရာကိစၥ

၁၀။       ၿမဳိ႕မ်ားႏွင့္ေက်းရြာမ်ား၏ ေစ်းမ်ားဆိုင္ရာကိစၥ

ႏိုင္ငံသား

အခန္း (၈) ႏိုင္ငံသား၊ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ မူလအခြင့္အေရးႏွင့္ တာ၀န္မ်ား

၃၄၅။     ေအာက္ေဖာ္ျပပါအရည္အခ်င္းတစ္ရပ္ရပ္ႏွင့္ျပည့္စံုသူမ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၏ ႏိုင္ငံ သားမ်ားျဖစ္ၾကသည္-

            (က)      ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၏ တိုင္ရင္းသားမိဘႏွစ္ပါးမွေမြးဖြားသူ

            (ခ)        ဤဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအတည္ျပဳ ျပ႒ာန္းသည့္ေန႔တြင္ ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ၿပီးသူ

၃၄၆။     ႏိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္း၊ ႏိုင္ငံသားျပဳျခင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္မွ ရပ္စဲျခင္းတို႔သည္ ဥပေဒျဖင့္ျပ႒ာန္းသည့္အတိုင္းျဖစ္ေစ ရမည္။

၁၂၀။     ေအာက္ပါအရည္အခ်င္းႏွင့္ျပည့္စံုသူသည္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္သို႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလ်ယ္အျဖစ္ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ခံပိုင္ခြင့္ရွိသည္-

            (က)      အသက္ ၂၅ ႏွစ္ျပည့္ၿပီးသူ။

            (ခ)        ႏိုင္ငံသားမိဘႏွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားေသာ ႏုိင္ငံသားျဖစ္သူ။

(ဂ)        ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမာက္ခံရသည့္ အခ်ိန္ႏွင့္ တစ္ဆက္တည္း ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္တြင္ အနည္းဆံုး ၁၀ ႏွစ္ အေျခခ်ေနထိုင္ခ့ဲသူ။

ႁခြင္းခ်က္။            ။ ႏုိင္ငံေတာ္၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ႏိုင္ငံျခားသို႔တရား၀င္သြားေရာက္သည့္ ကာလမ်ားကို လည္း ႏိုင္င့ေတာ္တြင္အေျခခ်ေနထိုင္သည့္ကာလအျဖစ္ထည့္သြင္းေရတြက္ရမည္။

            (ဃ)      ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒတြင္ သတ္မွတ္ထားသည့္အရည္အခ်င္းမ်ားႏွင့္ျပည္စံုသူ။

၁၅၂။     အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသည္-

               (က)      အသက္ ၃၀ ႏွစ္ျပည့္ၿပီးသူမ်ား ျဖစ္ရမည္။

(ခ)        အသက္ကန္႔သတ္ခ်က္မွအပ ပုဒ္မ ၁၂၀ တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား အျဖစ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခံပိုင္ခြင့္ရွိေသာ အရည္အခ်င္းမ်ားႏွင့္ျပည့္စံုရမည္။

……………………………………

၃၄၅။     ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အရည္အခ်င္းတစ္ရပ္ရပ္ႏွင့္ျပည္စံုသူမ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၏ ႏိုင္ငံသားမ်ားျဖစ္ၾကသည္-

            (က)      ………………………

            (ခ)        ဤဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ အတည္ျပဳျပ႒ာန္းသည့္ေန႔တြင္ ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ၿပီးသူ

၃၄၆။     ႏိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္း၊ ႏိုင္ငံသားျပဳျခင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္မွ ရပ္စဲျခင္းတို႔သည္ ဥပေဒျဖင့္ ျပ႒ာန္းသည့္အတိုင္း ျဖစ္ေစရမည္။ 

၃၄၇။     ႏိုင္ငံေတာ္သည္ မည္သူ႔ကိုမဆို ဥပေဒအရာတြင္ တန္းတူညိမွ်အခြင့္အေရးရရွိေစရမည္။ ထို႔ျပင္ ဥပေဒ၏ အကာအကြယ္ကိုလည္း တန္းတူညီစြာ ရယူပိုင္ခြင့္ေပးရမည္။

၃၄၈။     ႏိုင္ငံေတာ္သည္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၏ မည္သည့္ႏိုင္ငံသားကိုမွ် လူမ်ဳိး၊ ဇာတိ၊ ကိုကြယ္ရာ ဘာသာ၊ ရာထူဌာနႏၱရ၊ အဆင့္အတန္း၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီး၊ ဆင္းရဲခ်မ္းသာတို႔ကို အေၾကာင္းျပဳ ၍ ခြဲျခားမႈမရွိေစရ။